សិក្ខាសាលាបណ្ដុះបណ្ដាលអក្ខរកម្មទិន្នន័យអំពីគណនេយ្យភាពសង្គម
នៅថ្ងៃទី១០ ដល់ថ្ងៃទី១៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២២ អង្គការទិន្នន័យអំពីការអភិវឌ្ឍ (អូឌីស៊ី) បានបើកវគ្គបណ្ដុះបណ្ដាលអក្ខរកម្មទិន្នន័យរយៈពេល ៤ ថ្ងៃ ដែលផ្តោតលើសមាជិកអ្នកសារព័ត៌មានក្នុងស្រុកនៅសណ្ឋាគារពូលូវៃ ដែលផ្តោតលើប្រធានបទ “អក្ខរកម្មទិន្នន័យអំពីគណនេយ្យភាពសង្គម”។ នេះគឺជាការបណ្តុះបណ្តាលចំណេះដឹងផ្នែកទិន្នន័យដែលផ្តោតលើអ្នកសារព័ត៌មានដំបូងគេបង្អស់សម្រាប់គម្រោងការច្នៃប្រឌិតថ្មីសម្រាប់គណនេយ្យភាពសង្គមនៅកម្ពុជា (ISAC) និងការបណ្តុះបណ្តាលដោយផ្ទាល់លើកដំបូងលើប្រធានបទនេះចាប់តាំងពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ ដោយសារការបន្ធូរបន្ថយការរឹតបន្តឹងកូវីដ-១៩។ អ្នកចូលរួមបានពាក់ម៉ាស និងអនុវត្តការរក្សាគម្លាតសង្គម។
ដូចនឹងវគ្គបណ្តុះបណ្តាលមុនៗដែរ គោលបំណងនៃវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះគឺ ដើម្បីណែនាំគោលគំនិតជាមូលដ្ឋាននៃការប្រើប្រាស់ទិន្នន័យ និងបង្កើតជំនាញដើម្បីណែនាំអ្នកចូលរួមឱ្យព្យាយាមសរសេររឿងដោយផ្អែកលើទិន្នន័យ ដើម្បីពង្រឹងប្រសិទ្ធភាពនៃរឿងព័ត៌មានអំពីរបៀបដែលទិន្នន័យពាក់ព័ន្ធទៅនឹងគោលនយោបាយ និងចុងក្រោយពង្រឹងយន្តការនៃគណនេយ្យភាពសង្គមរបស់សហគមន៍។
ដៃគូកម្មវិធី អង្គការ Internews បានផ្សព្វផ្សាយវគ្គបណ្តុះបណ្តាលមុនសកម្មភាព និងបានអំពាវនាវយ៉ាងសកម្មអ្នកសារព័ត៌មាន អ្នកសារព័ត៌មានប្រជាពលរដ្ឋ និងនិស្សិតផ្នែកសារព័ត៌មាន។ សមាជិកអង្គការសង្គមស៊ីវិលបន្ថែមមួយចំនួនក៏បានចូលរួមផងដែរសម្រាប់ថ្នាក់ចំនួន ២០ នាក់។
វគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះដឹកនាំដោយលោក វង្ស ពិសិទ្ធ មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ផ្នែកស្រាវជ្រាវទិន្នន័យ និងប្រព័ន្ធព័ត៌មានភូមិសាស្ត្រ (GIS) នៃអូឌីស៊ី ដែលណែនាំអំពីចំណេះដឹងជាមូលដ្ឋានដែលអ្នកចូលរួមនឹងទទួលបានពីវគ្គបណ្តុះបណ្តាលនេះ។ លោកបានកត់សម្គាល់ពីតួនាទីនៃទិន្នន័យក្នុងការសម្រេចចិត្តដោយផ្អែកលើភស្តុតាង ដែលជាឧបករណ៍ដ៏សំខាន់សម្រាប់ការរៀបចំផែនការ ការវិភាគគោលនយោបាយ និងគណនេយ្យភាពសង្គមទាំងមូល។
នាថ្ងៃដំបូង វគ្គបណ្តុះបណ្តាលផ្តោតលើ ‘ការឈ្វេងយល់អំពីទិន្នន័យ’ និងរួមបញ្ចូលបទបង្ហាញពីលោក បាន ចន្ទផល្លា បណ្ណាធិការ – អ្នកស្រាវជ្រាវ ផ្នែកអភិវឌ្ឍន៍សង្គម នៃអូឌីស៊ី ដែលបានចាប់ផ្តើមជាមួយនឹងបទបង្ហាញស្តីពី តើអ្វីជាទិន្នន័យ។ លោកស្រី គឹម ឈួនវួច ក៏បានចែករំលែកព័ត៌មានលម្អិតស្តីពី “ការស្វែងរកទិន្នន័យ” ជាមួយនឹងការដែលឱ្យអ្នកចូលរួមស្វែងរកទិន្នន័យលើអ៊ីនធឺណិតផងដែរ។
នៅចុងបញ្ចប់នៃថ្ងៃទី១ យើងសង្កេតឃើញថា អ្នកចូលរួមមួយចំនួនត្រូវការកុំព្យូទ័របន្ថែម ដូច្នេះអូឌីស៊ី និង អង្គការ Internews បានយកកុំព្យូទ័រយួរដៃបួនបន្ថែមទៀតមកឱ្យអ្នកចូលរួមសម្រាប់ការប្រើប្រាស់ក្នុងថ្នាក់។
ថ្ងៃទី២ផ្តោតលើការប្រមូលទិន្នន័យ ជាមួយនឹងការដកស្រង់ទិន្នន័យ ដោយ លោក ឡុច កល្យាណ អ្នកស្រាវជ្រាវទិន្នន័យ និងឯកទេសប្រព័ន្ធព័ត៌មានភូមិសាស្ត្រ (GIS)។
ថ្ងៃទី៣ ក្រុមការងារបានផ្តោតលើការវិភាគទិន្នន័យ រួមទាំងការធ្វើបទបង្ហាញស្តីពី ការសរសេរទិន្នន័យសម្រាប់មនុស្សទូទៅ ជាមួយនឹង លោក សំអាន ម៉ារឌី ប្រធានគ្រប់គ្រងផ្នែកព័ត៌មានវិទ្យា និងគេហទំព័រ នៃអូឌីស៊ី និងការរៀបចំសាច់រឿងទិន្នន័យ ជាមួយ លោក ង៉ូវ ជីហ័រ ប្រធានគ្រប់គ្រងកម្មវិធី កម្ពុជា អាយស៊ីធីខែម។ ចំនុចសំខាន់ៗទាំងនេះបាននាំអ្នកចូលរួមឱ្យធ្វើការជាក្រុម ដើម្បីនិទានរឿងផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេដោយប្រើប្រាស់ទិន្នន័យ។
ថ្ងៃចុងក្រោយនៃសិក្ខាសាលាស្តីពី ការនិទានរឿងជាមួយទិន្នន័យ យើងបានផ្លាស់ប្តូរទៅបន្ទប់ផ្សេងសម្រាប់អ្នកចូលរួម ដែលមានកន្លែងបន្ថែមសម្រាប់អ្នកចូលរួមដើម្បីឱ្យពួកគាត់អាចធ្វើការពិភាក្សាគ្នាអំពីចំណុចសំខាន់ៗរបស់ពួកគេសម្រាប់រឿងទិន្នន័យ។ នៅចុងបញ្ចប់នៃថ្ងៃនោះ អ្នកចូលរួមទាំងអស់បានពិនិត្យឡើងវិញនូវអ្វីដែលពួកគាត់នឹងទទួលបានមុនចាកចេញពីវគ្គបណ្តុះបណ្តាល និងរបៀបដែលពួកគាត់សង្ឃឹមថានឹងប្រើប្រាស់ចំណេះដឹងថ្មីៗរបស់ពួកគាត់។ ចំណេះដឹងរបស់អ្នកចូលរួមត្រូវបានបញ្ជាក់ជាមួយនឹងការធ្វើតេស្តខ្លីៗមុននឹងបញ្ចប់វគ្គបណ្តុះបណ្តាល។
ទោះបីជាអ្នកចូលរួមជាច្រើនមានកម្រិតចំណេះដឹងបច្ចេកទេសទាប និងខ្លះមិនមានកុំព្យូទ័រក្រៅពីស្មាតហ្វូនក៏ដោយ អ្នកចូលរួមស្ទើរតែទាំងអស់សុទ្ធតែបង្ហាញពីការទទួលបានចំណេះដឹងយ៉ាងច្រើន។ អ្នកចូលរួមជាច្រើនបានបង្ហាញចំណាប់អារម្មណ៍ក្នុងការបញ្ចូលលទ្ធផលទិន្នន័យទៅក្នុងការសរសេរព័ត៌មាននាពេលអនាគត។
អូឌីស៊ី និង អង្គការ Internews ទន្ទឹងរង់ចាំការបណ្តុះបណ្តាលចំណេះដឹងបន្ថែមអំពីទិន្នន័យទាំងសម្រាប់អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងអ្នកសារព័ត៌មាន។